Mersin'deki gündem, ekonomi, son dakika, spor ve yaşam dünyasındaki önemli gelişmelerden anında haberdar olmak ister misiniz?
27 Ekim 2018 Cumartesi, 15:09

İyi Parti Antalya Milletvekili ve Adalet Komisyonu Üyesi Hasan Subaşı, Hal komisyoncularının durumu ile ilgili olarak TBMM soru önergesi vererek, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın cevaplandırmasını istedi.
 
Komisyoncuların kanacağı açıklamasının esnafları sıkıntıya sürüklediğini kaydeden Hasan Subaşı, soru önergesinde, “Hal komisyoncularını fiyatların yükselmesinde neden olarak görmek yanlıştır. Hal komisyoncuları tüccar ya da tefeci değildir üretici ile tüketiciyi buluşturur üretici için güvencedir” ifadelerine yer verdi.
 
Antalya Milletvekili Hasan Subaşı’nın soru önergesi şöyle:
 
“9 Ekim 2018 tarihinde Enflasyonla Topyekun Mücadele Programını açıklayan Maliye
ve Hazine Bakanı Berat Albayrak; enflasyonla mücadele kapsamında sebze-meyve fiyatlarının ucuzlamasını temin etmek için hal yasasında değişiklik yapılacağını belirterek, “Meclise gelmesiyle ilgili süreç bu ay içerisinde nihayete eriyor. Ekim itibarıyla vekillerimiz eliyle mecliste, komisyonda göreceğiz” demiştir.
 
Bununla birlikte hâlihazırda yürürlükte olan 5957 sayılı “Sebze ve Meyveler ile Yeterli
Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”, bir başka değişle Hal Yasası, 1 Ocak 2012 tarihinde, Hükümetin kanun tasarısıyla, Ticaret
Bakanlığı’nın çalışmaları sonucu çıkarılmıştır. Kanun ile (1) kayıtlı olmayan aracıların mümkün olduğu kadar ortadan kaldırılması, (11) üreticilerin toptancı hallerine erişim maliyetlerinin azaltılması ve (111) çiftçilerin ürünlerini doğrudan perakendecilere satabilmeleri hedeflenmiştir.
 
Ayrıca, bu kanunla birlikte Türkiye’deki taze meyve ve sebze fiyatlarını düşmesi
amaçlanmıştır. Bugün ise fiyatları düşürmek için üretimi arttırmak süratle girdi maliyetlerini
düşürmekle mümkündür. Üreticinin, çiftçimizin girdi fiyatlarının birincil kalemleri olan gübre, mazot, enerji, tohum fiyatları ve sera maliyetleri kat kat artmıştır. Plansız ithalatlar ise üretimin azalmasına neden olmuş, fiyatların yükselme nedenleri arasındadır. Hal komisyoncularını fiyatların yükselmesinde neden olarak görmek yanlıştır. Hal komisyoncuları tüccar ya da tefeci değildir üretici ile tüketiciyi buluşturur üretici için güvencedir. Çiftçini malını pazarlar ve satar emeğinin karşılığı hizmet bedeli olan en fazla %8 komisyonunu alır. Bunu yapmadığı takdirde çiftçi, malının bozulma riskine karşı ilk gelene vermek zorunda kalır ürününü değerlendiremez pazarlayamadığı takdirde de ürünün bozulması riskiyle karşı karşıya kalır. Haller üretici ve tüketici için pazar yerleridir. Yeni macera aramak yeni buluşlar peşinde koşmak zaten bezgin olan üreticiyi iyice yılgınlığa sevk edecektir.
 
Ticaret Bakanlığı’nın yetkisinde olan haller konusunda Maliye ve Hazine Bakanlığının
alanı dışında enflasyonun yaratıcısı olarak halleri ve komisyoncuları görmesi ciddi endişelere
neden olmuştur.
 
Bu bilgiler ışığında;
1- Sözü edilen değişiklikler Ticaret Bakanlığı’nın bilgisi dâhilinde midir? Bakanlığınız ne
gibi çalışmalar yapmıştır? Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın Ekim-Kasım ayı
içinde Meclis’e ve ilgili komisyona geleceğini söylediği kanun teklifi oluşturulurken
bakanlığınızın ve diğer ilgili kurum ve STK görüşü alınıyor mu?
2- Üreticilerin sorunları ve çözümlerine dair Bakanlığınızca ne gibi çalışmalar yapılmıştır?
Girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve üretimin artırılması için tedbir alınıyor mu?
3- Hal yasası değişikliği, revizyonu ya da hallerin kaldırılmasına ilişkin Bakanlığınızca
çalışma var mı, kendi hazırladığınız hal yasasına karşı mısınız?”

 

Aze Tarım